Kapituła przyznająca Grand Prix w Konkursie Fotograficznym im. Włodzimierza Puchalskiego miała w tym roku niemały dylemat. W sposób specjalny wyróżnić malarski kunszt fotografii artystycznej czy reporterski pazur dynamicznego zdjęcia? Potrzebna była dogrywka – tegoroczny laur przypadł Rafałowi Łapińskiemu.

Zdjęcie powstało pod koniec rykowiska na terenie OHZ Nadleśnictwa Suwałki. Rafał Łapiński leżał na skraju łąki i wabił jelenia byka. Ten, nie chcąc zostawić chmary, wysunął się tylko do połowy łąki. Za bykiem ruszyły łanie. W pew­nej chwili z lasu wybiegły młode byki gonione przez trzy wilki. Cały spektakl odbył się przy dziennym świetle, około godziny 10.

Tak przedstawiliśmy zdjęcie – zwy­cięzcę tegorocznego Grand Prix podczas uroczystej gali w warszawskim Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa, podsumo­wującej XXI Konkurs Fotograficzny im. Włodzimierza Puchalskiego, który organizuje Redakcja „Łowca Polskiego”. Tych kilka zdań w niewielkim stopniu oddaje dynamizm i drapieżny charakter spektaklu pokazanego na nagrodzonym zdjęciu. Trzeba je zobaczyć na własne oczy, by docenić dramaturgię zapisaną w kadrze i jego niewątpliwy reporterski artyzm.

Epika czy akcja

W jakimś sensie wybór Kapituły Grand Prix w tym roku miał więc też charakter symbolu. Jej członkowie, wśród których znalazły się tym razem – obok dotychczasowych członków tego gremium – tak uznane postaci polskiej fotografii, jak prezes Związku Polskich Artystów Fotografików Jolanta Rycerska, Sergiusz Sachno, Grzegorz Leśniewski czy wieloletni asystent Włodzimierza Puchalskiego artysta fotografik Wojciech Plewiński, wskazu­jąc swoje typy, pokazali w pierwszym głosowaniu bardzo różne podejścia do oceny poszczególnych zdjęć.

Ta pierwsza wymiana opinii, które z konkursowych zdjęć jest najlepsze, a może najbardziej godne Medalu Puchalskiego, pokazała równocześnie podstawowy dylemat, przed jakim stali jurorzy XXI Konkursu Fotograficznego im. Włodzimierza Puchalskiego. Czy wyróżniać bardziej wysmakowane, malarskie budowanie zdjęciowych kadrów, piękne w swoim wyrazie, czy raczej zdjęcia z reporterskim pazurem, podglądające i pokazujące przyrodę w jej prawdziwej, rzeczywistej dyna­mice i drapieżności.

Mówił o tym podczas gali w Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa 6 września br. przewodniczący Kapituły Grand Prix Piotr Żuchowski. Wska­zywał, że epickie obrazy lub zatrzy­mane gwałtownie w kadrze zdarzenia to jakby dwie strony każdej fotografii, a już bez wątpienia fotografii przyrod­niczo-łowieckiej, dokumentującej życie w naturze. Nie przypadkiem w kon­kursie „Łowca Polskiego” znajdują się takie kategorie jak „Piękno”, a z dru­giej strony „Ruch” oraz mieszające te dwa podejścia „Sceny myśliwskie”.

 

– W dyskusji wśród członków Kapi­tuły – mówił na warszawskiej uroczy­stości Piotr Żuchowski – długi czas nie było ani jednoznacznego zwycięzcy, jak zdarzało się to często w minionych latach, ani rozstrzygnięcia dylematu, co w fotografii przyrodniczo-łowiec­kiej ważniejsze i bardziej wartościowe. W efekcie niezbędne okazało się dodatkowe głosowanie, tym razem na dwa – właśnie skrajnie różne – zdjęcia.

Grand Prix ostatecznie przypadło, większością dwóch głosów, drapież­nemu zdjęciu młodego fotografika Rafała Łapińskiego. Złapana w kadrze próba ataku trzech wilków na chmarę jeleni na rykowisku ma w sobie – co przyznawało podczas wernisażu 6 września wielu gości tej gali – drama­tyczną prawdę o relacjach i interak­cjach w przyrodzie.

– Nagrodzona Grand Prix 2016 foto­grafia – komentował decyzję Kapituły Piotr Żuchowski – pokazuje z jednej strony okrucieństwo odwiecznej wojny gatunków w przyrodzie, z drugiej zaś ujmuje je w poetyce naszych czasów, gdzie akcja i zmiana sytuacji dominują nad długimi opowieściami znanymi chociażby z dziewiętnastowiecznej literatury, tzw. tołstych romanów.

Redaktor naczelny „Łowca Pol­skiego” Paweł Gdula zwrócił też uwagę na inny, symboliczny wymiar wyniku w konkursie Grand Prix na XXI Konkursie Fotograficznym im. Włodzimierza Puchalskiego, a mia­nowicie – tak ważne także w łowiec­twie – następstwo pokoleń. Przed laty bowiem nagrody w konkursie fotogra­ficznym „Łowca Polskiego” zdobywał tata Rafała – Włodzimierz Łapiński. Teraz pałeczkę w fotograficznej pasji, podobnie jak dzieje się to w wielopo­koleniowych rodzinach myśliwych, przejął syn. I już w młodym wieku zaskakuje i umiejętnością znalezienia ciekawych fotograficznie ujęć, i reflek­sem, tak niezbędnym w fotografii przyrodniczo-łowieckiej.

Piękno nadal w cenie

Wynik w konkursie Grand Prix 2016 nie oznacza jednak – i to podkre­ślali i członkowie Kapituły, i przedsta­wiciele organizatora konkursu redakcji „Łowca Polskiego” – że w Konkursie Fotograficznym im. Włodzimierza Puchalskiego od tego momentu promo­wać się będzie głównie fotografie repor­terskie. Dla przykładu, na tej samej gali wręczono jeszcze dwie inne nagrody specjalne, obie – co warto odnotować – właśnie dla zdjęć bardzo malarskich.

Prezes Związku Polskich Artystów Fotografików Jolanta Rycerska nagrodą ZPAF, przyznaną w Konkursie Foto­graficznym im. Włodzimierza Puchal­skiego już po raz czwarty, wyróżniła zdjęcie Pawła Chary, zatytułowane „Interakcja”, przedstawiające lisa patrzącego w zimowej, epickiej scenerii na siedzącego na drzewie ptasiego drapieżnika. Przedstawiciele Fundacji Ochrony Głuszca zaś, Wojciech Wajda i Władysław Mizia, wręczyli wyróż­nienie Cezaremu Więchowi za zdjęcie bąka, podkreślając urodę tej fotografii i rzadkość uchwycenia w kadrze tego ptaka.

O rosnącej randze artystycznej Konkursu Fotograficznego im. Włodzi­mierza Puchalskiego mówiła przy tej okazji Jolanta Rycerska. Przemawia­jąc na warszawskiej gali, podkreśliła wartość tego wydarzenia dla świata fotograficznego i jego znaczenie dla promocji fotografiki w nowych śro­dowiskach oraz wśród ludzi młodych, a takich było – także wśród odbiera­jących dyplomy za prace nadesłane na tegoroczny konkurs – bardzo wielu.

Prosto z Islandii

Jako organizatorzy XXI Konkursu Fotograficznego im. Włodzimierza Puchalskiego przedstawiciele „Łowca Polskiego” nie kryli w tym kontek­ście satysfakcji, że impreza ta w spo­sób udany łączy wspaniałą tradycję z otwieraniem nowych możliwości dla fotografii przyrodniczo-łowieckiej w obecnych czasach, w dynamicznym XXI wieku.

– Z jednej strony – mówił na gali Paweł Gdula – można być dumnym, że „Łowiec Polski” swój konkurs fotograficzny organizuje już od 90 lat, bo pierwszy został ogłoszony dokład­nie w 1926 roku, z drugiej zaś trudno nie zaakcentować faktu, że na tego­roczny konkurs nadesłano aż 933 zdjęcia, ale także, że rosnąca ich liczba spełnia wysokie wymagania arty­styczne i profesjonalne.

W jakimś sensie pośrednim, ale znamiennym dowodem na znacze­nie Konkursu Fotograficznego im. Włodzimierza Puchalskiego wśród polskich fotografików przyrody jest także fakt, że od kilku już lat po odbiór pamiątkowych dyplomów fatygują się do Warszawy nawet z dalekich stron Polski uczestnicy konkursu, a na doda­tek pojawiają się na wernisażu nader licznie inni fotograficy, którzy nadesłali swoje prace – by podpatrzyć najbar­dziej utytułowanych kolegów.

Tego roku w Warszawie doszło w tym kontekście do symbolicznego wydarzenia. Po nagrodę Związku Pol­skich Artystów Fotografików jej laureat Paweł Chara przyjechał do Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa prosto z lot­niska Tegel w Berlinie, a precyzyjniej prosto z Islandii, gdzie realizował – oczywiście! – sesję fotograficzną. Pojawił się na gali w niecodziennym stroju i w ostatniej chwili, kiedy prezes Jolanta Rycerska już przemawiała, przedstawiając powody przyznania nagrody ZPAF, a na jej odbiór już czekał (wyznaczony w rozmowie tele­fonicznej) kolega laureata. Jak przyznał potem Paweł Chara przedstawicielom redakcji, skrócił on o jeden dzień swój pobyt na islandzkiej wyspie, by zdą­żyć na naszą uroczystość. Doceniamy to i bardzo dziękujemy!

Piotr Głębocki / fot. Adam Nieścioruk – Łowiec Polski 10-2016